Φίλιπποι

Η αρχαία πόλη των Φιλίππων ιδρύθηκε στις παρυφές των ελών που κάλυπταν το νοτιοανατολικό τμήμα της πεδιάδας της Δράμας. Η πόλη των Φιλίππων είναι ο σημαντικότερος αρχαιολογικός χώρος της Ανατολικής Μακεδονίας. Οι πρώτοι οικιστές της ήταν άποικοι από τη Θάσο, που ίδρυσαν στα 360 π.Χ. την αποικία των Κρηνίδων. Ακμή γνώρισε η πόλη κατά τα ελληνιστικά χρόνια.

Οι Θάσιοι άποικοι ίδρυσαν την αποικία γνωρίζοντας τον πλούτο της περιοχής σε πολύτιμα μέταλλα, ξυλεία και γεωργικά προϊόντα Πολύ γρήγορα (365 π.Χ.) η νέα αποικία, που απειλείται από τους Θράκες, ζητά τη βοήθεια του Φιλίππου Β΄, βασιλιά της Μακεδονίας. Αυτός διαβλέποντας την οικονομική και στρατηγική σημασία της πόλης την καταλαμβάνει, την οχυρώνει και της δίνει το όνομά του: Φίλιπποι.

Κατά την περίοδο ανάπτυξης της, στα ελληνιστικά χρόνια η πόλη απέκτησε το τείχος της, το θέατρο, δημόσια οικοδομήματα και ιδιωτικές κατοικίες. Η διέλευση μέσα από τους Φιλίππους της "Εγνατίας οδού", το 2ο π.Χ. αι., προσέδωσε στην πόλη μεγαλύτερη βαρύτητα καθώς τη μετέτρεψε σε σημείο αναφοράς της περιοχής.

Το 42 π.Χ. η δραματική μάχη των Φιλίππων έξω από τα δυτικά τείχη της πόλης άλλαξε εντελώς το χαρακτήρα της, αφού μετά την επικράτησή του ο Οκταβιανός τη μετέτρεψε σε ρωμαϊκή αποικία (Colonia Augusta Julia Philippensis). Έτσι η πόλη μεγαλώνει και αναδεικνύεται σε οικονομικό, διοικητικό και καλλιτεχνικό κέντρο.

Ένα άλλο σημαντικό γεγονός όμως έμελλε και πάλι να αλλάξει τη φυσιογνωμία της πόλης. Η έλευση του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος ίδρυσε εδώ την πρώτη χριστιανική εκκλησία σε ευρωπαϊκό έδαφος το 49/50 μ.Χ. Η επικράτηση της νέας θρησκείας και η μεταφορά της πρωτεύουσας του ρωμαϊκού κράτους στην Κωνσταντινούπολη προσέδωσαν αίγλη στους Φιλίππους. Κατά τα παλαιοχριστιανικά χρόνια (4ος -6ος μ.Χ. αιώνες.) ιδρύθηκαν, στη θέση των ρωμαϊκών κτηρίων, το συγκρότημα του ''Οκταγώνου'', με τον μητροπολιτικό ναό τον αφιερωμένο στον Απόστολο Παύλο, καθώς και τρεις μεγαλόπρεπες βασιλικές.

Η πόλη αρχίζει να εγκαταλείπεται στις αρχές του 7ου μ.Χ. αιώνα εξαιτίας μεγάλων σεισμών και σλαβικών επιδρομών. Επιζεί στα βυζαντινά χρόνια, ως οχυρό φρούριο, ενώ η ερήμωσή της ολοκληρώνεται με την τουρκική κατάκτηση στα τέλη του 14ου αιώνα.

Η ανασκαφική έρευνα άρχισε στους Φιλίππους στα 1914 από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή. Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Αρχαιολογική Υπηρεσία και η Αρχαιολογική Εταιρεία διενέργησαν συστηματικές ανασκαφές. Σήμερα η Αρχαιολογική Υπηρεσία, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή συνεχίζουν την αρχαιολογική έρευνα. Τα ευρήματα των ανασκαφών φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Φιλίππων. Κάθε χρόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες (από το Μάιο ως το Σεπτέμβριο) γίνεται καθαρισμός του χώρου από τη βλάστηση για τη διευκόλυνση και την ασφαλή πρόσβαση των επισκεπτών (Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού) .

Τα μνημεία του χώρου:
  • Τα τείχη ξεκινούν από την κορυφή του λόφου, όπου η οχυρή ακρόπολη, και περικλείουν τους πρόποδες του και τμήμα της πεδιάδας (πρώτη φάση -Φίλιππος Β΄- μέσα 4ου αιώνα π.Χ., δεύτερη φάση - Ιουστινιανός Α΄, 527-565 μ.Χ.). Στο εσωτερικό της ακρόπολης υπάρχει πύργος υστεροβυζαντινών χρόνων. Το συνολικό μήκος της περιμέτρου των τειχών φτάνει τα 3,5 χιλ.
  • Το θέατρο κτίστηκε πιθανότατα από τον βασιλιά Φίλιππο Β΄ στα μέσα περίπου του 4ου αιώνα π.Χ.. Στους 2ο και 3ο μ.Χ. αι. έγιναν σημαντικές αλλαγές και προσθήκες για να προσαρμοστεί η λειτουργία του στις ανάγκες των θεαμάτων της ρωμαϊκής εποχής.
  • Η ρωμαϊκή αγορά (forum) αποτελούσε το διοικητικό κέντρο των Φιλίππων στη ρωμαϊκή εποχή. Αποτελεί ένα ενιαία σχεδιασμένο συγκρότημα δημοσίων κτηρίων που οργανώνονται γύρω από μία κεντρική πλατεία με μνημειακά κτίσματα, τον βορειοανατολικό και τον βορειοδυτικό ναό. Στα βόρειά της αγοράς περνά ένας μεγάλος πλακόστρωτος δρόμος που έχει ταυτιστεί με την αρχαία Εγνατία Οδό.
  • Η βασιλική Α΄ χρονολογείται γύρω στο τέλος του 5ου αιώνα μ.Χ. Πρόκειται για μεγάλη τρίκλιτη βασιλική διαστάσεων 130x50μ., με εγκάρσιο κλίτος στην ανατολική πλευρά, τετράγωνο αίθριο, υπερώο πάνω από τα κλίτη και το νάρθηκα και ιδιότυπη φιάλη. Στο μεσαίο κλίτος διατηρούνται τμήματα της πολυτελούς πλακόστρωσης και μέρος του άμβωνα. Ιδιαίτερα εντυπωσιακές είναι οι τοιχογραφίες (μίμηση ορθομαρμάρωσης) του προθαλάμου του παρεκκλησίου.
  • Η βασιλική Β' χρονολογείται γύρω στα 550 μ.Χ. Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα και προσκτίσματα στα βόρεια και νότια (φιάλη, διακονικό). Το σχεδόν τετράγωνο κεντρικό κλίτος καλυπτόταν με τρούλο, ο οποίος στηριζόταν σε μεγάλους πεσσούς. Το ιερό βήμα στεγαζόταν με θόλο. Ο γλυπτός της διάκοσμος αντανακλά κωνσταντινοπολίτικη επίδραση.
  • Η Βασιλική Γ΄ είναι μία μεγαλοπρεπής τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα και εγκάρσιο κλίτος, διπλό άμβωνα, πολυτελή μαρμαροθετήματα δαπέδου και πλούσιο γλυπτό και αρχιτεκτονικό διάκοσμο. Χρονολογείται στον 6 αι. μ.Χ. 
  • Το ''Οκτάγωνο'' ήταν το ολοκληρωμένο συγκρότημα του επισκοπικού ναού των Φιλίππων. Περιλαμβάνει τον οκτάγωνο ναό που παρουσιάζει τρεις οικοδομικές φάσεις (από τα τέλη του 4ου /αρχές 5ου μέχρι τα μέσα του 6ου μ.Χ. αι.) και κτίστηκε στη θέση ευκτήριου οίκου αφιερωμένου στον Απόστολο Παύλο (αρχές 4ου αι. μ.Χ.). Ο οίκος αυτός είχε ιδρυθεί με τη σειρά του στη θέση υστεροελληνιστικού τάφου - ηρώου. Το συγκρότημα περιλαμβάνει ακόμη φιάλη, βαπτιστήριο, λουτρώνα, διώροφο επισκοπείο και μνημειακό πυλώνα προς την Εγνατία Οδό. 
  • Η «Φυλακή» του Αποστόλου Παύλου βρίσκεται στα νότια της βασιλικής Α. Σύμφωνα με την παράδοση πιστεύεται ότι στο χώρο αυτό φυλακίστηκε ο Απόστολος Παύλος. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια ρωμαϊκή δεξαμενή ύδατος (cisterna), η οποία αργότερα μετατράπηκε σε λατρευτικό χώρο).
  • Η Παλαίστρα έχει καλυφθεί στο μεγαλύτερο τμήμα της από τη βασιλική Β. Περιελάμβανε περίστυλη κεντρική αυλή, δωμάτια και μικρό αμφιθέατρο. Ο καλύτερα διατηρημένος χώρος είναι οι βεσπασιανές (τουαλέτες) στη νοτιοανατολική γωνία του κτιρίου (Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού). 



ΦΩΤΟΘΗΚΗ:




Αναπαραγωγή του βίντεο "The Biblical City Of Philippi" (Πηγή: jelenabata):



Φίλιπποι & Τέχνες...

Φεστιβάλ Φιλίππων
Είναι ένα από τα σημαντικότερα φεστιβάλ της Ελλάδας. Λαμβάνει χώρα κάθε καλοκαίρι στο χώρο του αρχαίου θεάτρου των Φιλίππων και φιλοξενεί θεατρικές και μουσικές παραστάσεις.

Το φεστιβάλ ξεκίνησε το 1957 και η πρώτη παράσταση που φιλοξενήθηκε ήταν η «Ηλέκτρα» του Ευριπίδη με πρωταγωνιστές την Μαλαίνα Ανουσάκη και τον Κώστα Λειβαδά.

Το φεστιβάλ γνωρίζει μεγάλη επιτυχία και το θέατρο παρουσιάζει μεγάλη επισκεψιμότητα όλο το χρόνο και όχι μόνο κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ. Απέχει από την πόλη της Καβάλας περίπου 16 χλμ. και η πρόσβαση είναι πολύ εύκολη για όποιον θέλει να επισκεφτεί το αρχαίο αυτό μνημείο (Δημωφέλεια).


Διαδικτυακές Πηγές



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου