Αρχαιολογικός χώρος Ασκληπιείου Επιδαύρου

Το Ασκληπιείο της Επιδαύρου είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημειακά σύνολα της χώρας μας, που συγκεντρώνει κάθε χρόνο ένα μεγάλο πλήθος επισκεπτών. Στην αρχαιότητα το ιερό του Ασκληπιού αποτελούσε ένα πρότυπο ιατρικό – θεραπευτικό κέντρο, που σηματοδοτεί το πέρασμα από τη μαγική-θεουργική στην πραγματική ιατρική. Αρχικά, η πίστη των ανθρώπων ότι οι αρρώστιες είχαν θεϊκή προέλευση, τους οδήγησε στην πεποίθηση ότι και η θεραπεία θα προέλθει από το θείο. Έτσι, χρησιμοποιώντας τα στοιχεία της φύσης (είτε άμεσα είτε συμβολικά) και μέσα από μαγικές λατρευτικές τελετουργίες, προσπάθησαν να υποκινήσουν τους θεούς να τους προσφέρουν την υγεία. Με το πέρασμα των χρόνων όμως και με την παρατήρηση και την εμπειρία που αποκτήθηκε απ’ αυτήν εξελίχθηκε μέσα από τη θρησκευτική εξυπηρέτηση της υγείας η επιστημονική ιατρική, που βασίζεται στην θεραπεία της νόσου με βάση τη διάγνωση και την εφαρμογή της κατάλληλης κάθε φορά αγωγής ή και χειρουργικής επέμβασης. Και η διαδικασία αυτή συνέχισε να ανάγεται κατά την αρχαιότητα στην καθοδήγηση του θεού. 


Η χρήση του νερού στην εκδήλωση της λατρείας υπήρξε καθοριστική. Μέσα από αυτήν την εξέλιξη το Ασκληπιείο της Επιδαύρου απέκτησε τεράστια φήμη που διαδόθηκε όχι μόνο στον ελλαδικό, αλλά σε όλο το μεσογειακό κόσμο, με αποτέλεσμα τη δημιουργία περισσότερων από 170 Ασκληπιείων, δηλαδή θυγατρικών ιερών – νοσηλευτικών κέντρων, διαδίδοντας τη θεραπευτική λατρεία του Ασκληπιού και την ιατρική επιστήμη στην Αττική, την Πελοπόννησο, τη Δυτική Ελλάδα, τα νησιά του Αιγαίου, την Κρήτη, τη Μικρά Ασία μέχρι τη μακρινή Κιλικία, τη Ρώμη και την Κυρήνη στην Αφρική (Υπουργείο Πολιτισμού - Επιτροπή συντήρησης μνημείων Επιδαύρου).

Ο τόπος ήταν αφιερωμένος σε θεότητες με θεραπευτικές ιδιότητες ήδη από την προϊστορική εποχή. Στο λόφο Κυνόρτιον, που υψώνεται πίσω από το θέατρο, στα βορειοανατολικά, κατά τη μυκηναϊκή εποχή υπήρχε ιερό, στο οποίο λατρευόταν μία θεά συνδεμένη με την ίαση. Το ιερό αυτό, που ήταν ασυνήθιστα μεγάλο για την εποχή, δημιουργήθηκε το 16ο αι. π.Χ. πάνω στα κατάλοιπα ενός οικισμού της Πρώιμης και της Μέσης Εποχής του Χαλκού (2800-1800 π.Χ.) και διατηρήθηκε έως τον 11ο αι. π.Χ. Γύρω στο 800 π.Χ. ιδρύθηκε στην ίδια θέση ιερό αφιερωμένο στον Απόλλωνα, θεό με θεραπευτικές ιδιότητες, που λατρευόταν εδώ ως Απόλλωνας Μαλεάτας. Η λατρεία του κυρίως θεραπευτή θεού, του Ασκληπιού, που η μυθική παράδοση τον παρουσιάζει ως αυτόχθονα γιο του Απόλλωνα και της εγγονής του βασιλιά της Επιδαύρου Μάλου, της Κορωνίδας, καθιερώθηκε κατά τον 6ο αι. π.Χ. Η λατρεία του θεού προστάτη της ανθρώπινης υγείας και της προσωπικής ευτυχίας απέκτησε φήμη που εξαπλώθηκε ραγδαία. Ο αριθμός των προσκυνητών ολοένα αυξανόταν και το ιερό στο Κυνόρτιο δε επαρκούσε πλέον για τις ανάγκες της λατρείας, έτσι, άρχισε η ανάπτυξη ιερού και στην πεδινή περιοχή, περίπου 1 χλμ. στα νοτιοδυτικά του Κυνορτίου, στον τόπο όπου κατά το μύθο γεννήθηκε ο Ασκληπιός. Τα δύο ιερά, αφιερωμένα το ένα στον Απόλλωνα Μαλεάτα και το άλλο στον Ασκληπιό, εξελίχθηκαν παράλληλα, με την επίσημη ονομασία «ιερόν Απόλλωνος Μαλέατα και Ασκλαπιού».

Το νέο ιερό στην κοιλάδα οργανώθηκε γύρω από το Ιερό Φρέαρ (που αργότερα ενσωματώθηκε στη στοά του Αβάτου) και στο χώρο του κτηρίου Ε, όπου υπήρχε ο πρώτος βωμός τέφρας και ο χώρος των τελετουργικών γευμάτων. Το φρέαρ ήταν βασικό στοιχείο της ίασης, που επιτυγχανόταν με τη διαδικασία της κάθαρσης και της «εγκοίμησης» κοντά στο νερό, ως μίμηση του τρόπου με τον οποίο οι θεϊκές δυνάμεις εξασφάλιζαν την ανανέωσή τους, επιστρέφοντας με τον περιοδικό θάνατο μέσα στη γη, στην πηγή της ζωής, από την οποία επανέρχονταν αναγεννημένοι. Ο θεός συμβούλευε τον ασθενή κατά την εγκοίμηση, δηλαδή τον ύπνο που αντιστοιχούσε στον περιοδικό θάνατο, σχετικά με τη θεραπεία που έπρεπε να ακολουθήσει.

Κατά τον 4ο και τον 3ο αι. π.Χ. οι γενικευμένες πολεμικές συρράξεις οδήγησαν τους ανθρώπους να αναζητήσουν ακόμη περισσότερο την προστασία και τη βοήθεια του Ασκληπιού και το ιερό του φιλάνθρωπου θεού έγινε από τα πλουσιότερα της εποχής. Τότε πραγματοποιήθηκαν μεγάλα έργα ανοικοδόμησης τόσο στο ορεινό όσο και στο πεδινό ιερό και οικοδομήθηκαν τα σημαντικότερα μνημεία: στο πεδινό ιερό ο ναός του Ασκληπιού, το Άβατον, η θόλος και το θέατρο, το εστιατόριο, το ξενοδοχείο και το στάδιο, ενώ στο ορεινό ιερό ο κλασικός ναός και ο βωμός του Απόλλωνα, η μεγάλη στοά, η κατοικία των ιερέων και το τέμενος των Μουσών. Μετά την περίοδο των μεγάλων καταστροφών που προκάλεσαν ο Σύλλας και οι Κίλικες πειρατές τον 1ο αι. π.Χ., το Ασκληπιείο γνώρισε νέα άνθηση στους αυτοκρατορικούς χρόνους, ιδίως στο β΄ μισό του 2ου αι. μ.Χ., οπότε ο Ρωμαίος συγκλητικός Αντωνίνος χρηματοδότησε την οικοδόμηση νέων κτηρίων και την ανανέωση παλαιών. Τότε επισκέφθηκε το ιερό ο περιηγητής Παυσανίας, που το περιέγραψε με λεπτομέρεια και θαύμασε τα μνημεία του (2.26 κ.εξ.). Κατά τους δύο επόμενους αιώνες ο χώρος υπέστη και άλλες καταστροφικές εισβολές, με κυριότερη αυτή των Γότθων, το 267 μ.Χ. Το πεδινό ιερό αναδιοργανώθηκε άλλη μία φορά στα μέσα του 4ου αι. μ.Χ., όποτε ο κεντρικός του χώρος διαμορφώθηκε σύμφωνα με τα ρωμαϊκά πρότυπα σε μία περιμετρική στοά, στην οποία εντάχθηκαν τμήματα παλαιοτέρων κτηρίων. Η λατρεία συνεχίσθηκε ακόμη και μετά την επίσημη απαγόρευση της αρχαίας θρησκείας το 426 μ.Χ., αντίθετα από ό,τι συνέβη σε άλλα ιερά, έως την οριστική εγκατάλειψη του χώρου, μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του 522 και του 551 μ.Χ (Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού)

Τα μνημεία του χώρου: 
Αρχαίο Θέατρο
Θόλος/ Θυμέλη στο Ιερό του Ασκληπιού Επιδαύρου
Στοά Αβάτου Ιερού Ασκληπιού Επιδαύρου
Καταγώγιο Ασκληπιείου Επιδαύρου
Κτίριο Ε Ασκληπιείου Επιδαύρου
Τελετουργικό Εστιατόριο ( ''Γυμνάσιο'' ) Ασκληπιείου Επιδαύρου
Στάδιο Ιερού Ασκληπιού Επιδαύρου
Ναός Ασκληπιού Ιερού Ασκληπιού Επιδαύρου
Ναός Αρτέμιδος Ιερού Ασκληπιού Επιδαύρου
Ελληνικά Λουτρά Επιδαύρου


ΦΩΤΟΘΗΚΗ:
Επίδαυρος & Τέχνες

Φεστιβάλ Επιδαύρου
Στη σύγχρονη εποχή, η Επίδαυρος είναι στενά συνυφασμένη με το Φεστιβάλ Επιδαύρου. Το φεστιβάλ Επιδαύρου ή Επιδαύρια είναι ένα φεστιβάλ αρχαίου δράματος που πραγματοποιείται κάθε χρόνο κατά τους θερινούς μήνες στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου μέσα στα πλαίσια του φεστιβάλ Αθηνών.

Εγκαινιάστηκε επίσημα στις 19/6/1955 με την Εκάβη του Ευριπίδη (σε σκηνοθεσία Μινωτή με την Παξινού στον ομώνυμο ρόλο), καθιερώθηκε με τις παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας και λίγο αργότερα (1957) και με τις παραστάσεις αρχαίας κωμωδίας του Εθνικού Θεάτρου. Το 1975 δόθηκε για πρώτη φορά η άδεια και σε θιάσους εκτός Εθνικού να χρησιμοποιήσουν το αρχαίο θέατρο.Από το 1955 μέχρι σήμερα το θέατρο της Επιδαύρου έχει φιλοξενήσει τους σημαντικότερους Έλληνες σκηνοθέτες και ηθοποιούς καθώς και πληθώρα άλλων σπουδαίων καλλιτεχνών ως συντελεστών παραστάσεων. Παρουσιάστηκαν επίσης γνωστοί ξένοι θίασοι ή συνεργασίες με επιφανείς ξένους συντελεστές. Οι παραστάσεις του φεστιβάλ συχνά γνώρισαν τεράστια επιτυχία ή παταγώδη αποτυχία και δεν ήταν λίγες οι φορές που προκάλεσαν σκάνδαλο.

Σήμερα, εν μέρει εξαιτίας των αιτιάσεων του Εθνικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου περί καταστροφής του μνημείου αλλά και σύμφωνα με την πολιτική του νέου διευθυντή φεστιβάλ Αθηνών Γ. Λούκου, ο αριθμός των παραστάσεων έχει περιοριστεί. Παράλληλα με το φεστιβάλ Επιδαύρου λαμβάνουν χώρα (αρχικά μόνο μουσικές και αργότερα και θεατρικές) παραστάσεις στο Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου. Ο θεσμός ξεκίνησε δοκιμαστικά το 1995 με τον «Μουσικό Ιούλιο» και στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία που τον οδήγησε στην καθιέρωση (ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ).


Διαδικτυακές Πηγές



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Αναρτήσεις (Atom)